Gelibolu’da Rusların Anısına Yapılan Hatıra Anıtının Korunması ve Restorasyonu Üzerine Faaliyet Raporu

Rusya Federasyonu Hükûmeti'nin 11 Kasım 2010 tarihli ve №1948-r sayılı kararı gereği, Rusya Federasyonu için tarihî ve anımsal öneme sahip yurtdışındaki mezarlık ve anıt yerlerinin listesine Gelibolu'daki Rus Hatıra Anıtı da eklenmiştir. Bu bağlamda söz konusu anıtın korunması ve düzenli bakımı, Rusya Federasyonu Rossotrudnichestvo Federal Ajansı’nın Türkiye Cumhuriyeti Temsilciliği tarafından gerçekleştirilmektedir.

1920-1921 yılları arasında General A.P. Kutepov komutasındaki Rus Kolordusu’nun Çanakkale’nin Gelibolu (eski adıyla Gallipoli) ilçesinde kaldıkları dönemde hayatlarını kaybeden Rus askerlerin anısına yapılmış olan anıt, ilk kez 1949 yılında gerçekleşen deprem sonucu yıkılmıştır. Ardından Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı'na bağlı kurumlar ve Andrey Pervozvannıy Rusya Ulusal Gurur Vakfı tarafından restore edilerek, 2008 yılında yeniden açılmıştır.

Anıtın 2008 yılındaki yeniden açılışından itibaren, Rossotrudnichestvo Türkiye Temsilciliği tarafından peyzaj çalışmaları, yeşillendirme, sulama, aydınlatma ve bölgenin düzenli temizlenmesi gibi düzenli bakım faaliyetleri yürütülmektedir. Ancak, bölgenin şiddetli yağışlar, kuvvetli rüzgarlar ve ani sıcaklık değişimleri gibi olumsuz hava koşulları sebebiyle 2015 yılı sonunda anıt ciddi hasarlar görmüş ve durumu kötüleşmiştir. Özellikle anıtın dış kaplaması zarar görmüş, taş duvarlarda kırılmalar ve dökülmeler oluşmuş, isim plakalarındaki yazılar silinmiş, metal aksamda paslanmalar meydana gelmiş ve mermer plakaların dekoratif kısımları zarar görerek kenarlarda çatlak ve kırıklar oluşmuştur.

Bu olumsuzluklar göz önünde bulundurularak, Mayıs 2016'da anıtın açılışının 95. yıldönümü dolayısıyla Rossotrudnichestvo Türkiye Temsilciliği tarafından kapsamlı bir onarım ve restorasyon çalışması gerçekleştirilmiştir.

Ayrıca Mart-Mayıs 2018 tarihlerinde Temsilcilik, olumsuz hava koşullarından dolayı tamamen tahrip olmuş olan anıt çevresindeki çim alanların yenilenmesi için peyzaj ve yeşillendirme çalışmalarını tamamlamıştır. Bu süreçte, partner kuruluşumuz olan Tunca Hukuk'un sponsorluğunda anıtın çevre çiti yeniden onarılmış ve boyanmıştır.

Anıtın bakımı ve korunması faaliyetlerinin yanı sıra, Gelibolu yerel yönetimi ile yakın bir iş birliği yürütülmekte, belediye başkanı ile düzenli toplantılar yapılmakta ve anıtın ilçenin turistik rotalarına dahil edilmesi konusunda anlaşmalar sağlanmaktadır. Bu sayede anıtın tarihî ve kültürel öneminin daha geniş kitlelere duyurulması amaçlanmaktadır.

Rus Evi Ankara'nın Sayın Başkanı Aleksandr Sotniçenko’nun, Gelibolu’da Rusların anısına yapılan hatıra anıtını ziyareti sırasında çekilmiş bir kare.